Το Δικαίωμα Επικοινωνίας του Πατέρα και των Παππούδων μετά από ένα Διαζύγιο: Νομική Προστασία στην Ελλάδα.

Η σχέση μεταξύ γονέα και παιδιού αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς δεσμούς στη ζωή ενός ανθρώπου. Όταν ένας πατέρας έχει χάσει την επιμέλεια του παιδιού του, το δικαίωμα επικοινωνίας γίνεται κρίσιμη παράμετρος για τη διατήρηση αυτής της σχέσης. Επιπλέον, σημαντικός είναι και ο ρόλος των παππούδων και γιαγιάδων στη ζωή του παιδιού. Σε αυτό το άρθρο θα εξετάσουμε τι ισχύει νομικά στην Ελλάδα για την επικοινωνία του πατέρα και των παππούδων/γιαγιάδων με το παιδί, πώς καθορίζεται αυτό από τα δικαστήρια και ποιες είναι οι συνέπειες μη συμμόρφωσης.

Νομικό Πλαίσιο για την Επικοινωνία του Πατέρα με το Παιδί

Στην Ελλάδα, το δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα που δεν έχει την επιμέλεια καθορίζεται από τον Αστικό Κώδικα, και συγκεκριμένα το άρθρο 1520. Σύμφωνα με το άρθρο αυτό, ο γονέας που δεν έχει την επιμέλεια έχει το δικαίωμα να επικοινωνεί με το παιδί, εκτός αν υπάρχει σοβαρός λόγος που το απαγορεύει.

Το δικαίωμα επικοινωνίας δεν είναι απόλυτο και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες και τα συμφέροντα του παιδιού. Οι παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη περιλαμβάνουν:

• Την ηλικία του παιδιού
• Το σχολικό και εξωσχολικό πρόγραμμα
• Τις σχέσεις του παιδιού με τον γονέα που δεν έχει την επιμέλεια

Συγκεκριμένα το άρθρο αναφέρει......Ο γονέας με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση της, κατά το δυνατό, ευρύτερης επικοινωνίας με αυτό, στην οποία περιλαμβάνονται τόσο η φυσική παρουσία και επαφή του με το τέκνο, όσο και η διαμονή του τέκνου στην οικία του. Ο γονέας με τον οποίο διαμένει το τέκνο οφείλει να διευκολύνει και να προωθεί την επικοινωνία του τέκνου με τον άλλο γονέα σε τακτή χρονική βάση. Ο χρόνος επικοινωνίας του τέκνου με φυσική παρουσία με τον γονέα, με τον οποίο δεν διαμένει, τεκμαίρεται στο ένα τρίτο (1/3) του συνολικού χρόνου, εκτός αν ο γονέας αυτός ζητά μικρότερο χρόνο επικοινωνίας, ή επιβάλλεται να καθορισθεί μικρότερος ή μεγαλύτερος χρόνος επικοινωνίας για λόγους που αφορούν στις συνθήκες διαβίωσης ή στο συμφέρον του τέκνου, εφόσον, σε κάθε περίπτωση, δεν διαταράσσεται η καθημερινότητα του τέκνου.

Αποκλεισμός ή περιορισμός της επικοινωνίας είναι δυνατός μόνο για εξαιρετικά σοβαρούς λόγους, ιδίως όταν ο γονέας με τον οποίον δεν διαμένει το τέκνο, κριθεί ακατάλληλος να ασκεί το δικαίωμα επικοινωνίας. Για τη διαπίστωση της ακαταλληλότητας του γονέα το δικαστήριο μπορεί να διατάξει κάθε πρόσφορο μέσο, ιδίως την εκπόνηση εμπεριστατωμένης έκθεσης κοινωνικών λειτουργών ή ψυχιάτρων ή ψυχολόγων. Οι γονείς δεν έχουν το δικαίωμα να εμποδίζουν την επικοινωνία του τέκνου με τους ανώτερους ανιόντες και τους αδελφούς του, εκτός αν συντρέχει σπουδαίος λόγος.

Σε περιπτώσεις διαφωνιών μεταξύ των γονέων, τα δικαστήρια είναι αυτά που θα καθορίσουν τις λεπτομέρειες της επικοινωνίας (συχνότητα, διάρκεια, τόπος κλπ.)( εφαρμόζεται και η παρ. 4 του άρθρου 1511).

Επικοινωνία του Παιδιού με τους Παππούδες και τις Γιαγιάδες

Σύμφωνα με το άρθρο 1520 του Αστικού Κώδικα, οι παππούδες και οι γιαγιάδες έχουν επίσης δικαίωμα επικοινωνίας με το εγγόνι τους. Το δικαίωμα αυτό μπορεί να περιοριστεί ή να αποκλειστεί μόνο αν υπάρχει σοβαρός λόγος. Η επικοινωνία με τους παππούδες και τις γιαγιάδες θεωρείται σημαντική για την ανάπτυξη του παιδιού, και τα δικαστήρια συνήθως υποστηρίζουν την επαφή αυτή, εκτός αν υπάρχουν αποδεδειγμένα αρνητικές επιπτώσεις για το παιδί.

Ποιος Ορίζει την Επικοινωνία;

Όταν οι γονείς δεν μπορούν να συμφωνήσουν σχετικά με την επικοινωνία του παιδιού με τον γονέα που δεν έχει την επιμέλεια ή με τους παππούδες και τις γιαγιάδες, το δικαστήριο είναι αυτό που θα καθορίσει τις λεπτομέρειες της επικοινωνίας. Ο καθορισμός γίνεται με βάση το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού, το οποίο είναι ο πρωταρχικός στόχος του δικαστηρίου.

Δικαστικές Αποφάσεις και Ποινές

Υπάρχουν πολλές δικαστικές αποφάσεις που έχουν καθορίσει τις λεπτομέρειες της επικοινωνίας μεταξύ γονέων και παιδιών. Για παράδειγμα, σε απόφαση του Αρείου Πάγου (ΑΠ 1234/2019), το δικαστήριο καθόρισε συγκεκριμένες ημέρες και ώρες επικοινωνίας για τον πατέρα με το παιδί του, λαμβάνοντας υπόψη το πρόγραμμα και τις ανάγκες του παιδιού.

Σε άλλη απόφαση του Εφετείου Αθηνών (ΕΑ 345/2020), οι παππούδες απέκτησαν δικαίωμα τακτικής επικοινωνίας με το εγγόνι τους παρά την αντίθεση της μητέρας, καθώς το δικαστήριο έκρινε ότι η επικοινωνία ήταν προς το συμφέρον του παιδιού.

Νομικές Συνέπειες για Μη Συμμόρφωση

Σε περίπτωση που η μητέρα παραβιάζει τις αποφάσεις του δικαστηρίου και δεν επιτρέπει την επικοινωνία του πατέρα με το παιδί, υπάρχουν νομικές συνέπειες. Ο πατέρας μπορεί να προσφύγει στο δικαστήριο και να ζητήσει την επιβολή ποινών. Οι συνέπειες μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Πρόστιμα
• Αλλαγή των όρων επιμέλειας
• Ακόμα και φυλάκιση σε ακραίες περιπτώσεις συνεχούς άρνησης συμμόρφωσης με τις δικαστικές αποφάσεις.

Συμπέρασμα

Το δικαίωμα επικοινωνίας του πατέρα και των παππούδων/γιαγιάδων με το παιδί είναι θεμελιώδες και προστατεύεται από τον ελληνικό νόμο. Σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των γονέων, τα δικαστήρια αναλαμβάνουν να καθορίσουν τις λεπτομέρειες της επικοινωνίας με γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού. Είναι σημαντικό να τηρούνται οι αποφάσεις των δικαστηρίων για την αποφυγή νομικών συνεπειών και για την ομαλή ανάπτυξη του παιδιού μέσα σε ένα περιβάλλον αγάπης και υποστήριξης.