Πότε Δίνεται η Επιμέλεια του Παιδιού στον Πατέρα στην Κύπρο

Η επιμέλεια του παιδιού στην Κύπρο ρυθμίζεται από τον Περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμο του 1990 (Ν.216/1990), με τον κυριότερο στόχο το συμφέρον του παιδιού. Σε περιπτώσεις διαζυγίου ή διάστασης, το Δικαστήριο αποφασίζει ποιος γονέας θα έχει την επιμέλεια, με τον πατέρα να έχει λιγότερες πιθανότητες να αναλάβει αυτήν την ευθύνη, εκτός αν υπάρχουν συγκεκριμένες συνθήκες που να το δικαιολογούν.

Νεότερες Τροποποιήσεις και Επιπτώσεις

Με τον Ν. 2(Ι)/2023, οι διαδικασίες των Οικογενειακών Δικαστηρίων έχουν εκσυγχρονιστεί, μετατρέποντας τη σύνθεση των δικαστηρίων από τριμελή σε μονομελή. Αυτό επιτρέπει την εκδίκαση όλων των υποθέσεων που σχετίζονται με γονική μέριμνα, διατροφή και στέγη σε μία μόνο αίτηση, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και τα δικαστικά έξοδα ​(KHLawLab)

). Οι δικαστές έχουν επίσης τη δυνατότητα να διατάσσουν αυτεπαγγέλτως ψυχολογική στήριξη για το παιδί, εφόσον κρίνουν ότι αυτό είναι προς το συμφέρον του, χωρίς να απαιτείται η συγκατάθεση των γονέων. Αυτές οι ρυθμίσεις ενισχύουν τη δυνατότητα του πατέρα να τεκμηριώσει την επιμέλεια του παιδιού.

Νομολογία και Παραδείγματα

• Υπόθεση A.T. ν. M.L.P (Αρ. Αίτησης: 23/2017): Το Δικαστήριο της Πάφου αποφάσισε να αναθέσει κοινή επιμέλεια, καθώς διαπίστωσε ότι η συμμετοχή και των δύο γονέων στην καθημερινότητα του παιδιού είναι σημαντική για την ψυχολογική του ευημερία. Η απόφαση αυτή τόνισε την αξία της ισότιμης συμμετοχής και των δύο γονέων στην ανατροφή του παιδιού, υπογραμμίζοντας τη σημασία της οικογενειακής σταθερότητας.
• Υπόθεση Στυλιανού ν. Στυλιανού (1993): Σε αυτή την περίπτωση, το Δικαστήριο ανέθεσε την επιμέλεια στον πατέρα, καθώς διαπιστώθηκε ότι το περιβάλλον που προσέφερε ήταν πιο σταθερό και υποστηρικτικό για την ανάπτυξη του παιδιού. Η απόφαση υπογράμμισε τη σημασία της συναισθηματικής και ψυχολογικής ευημερίας του ανηλίκου.
• Υπόθεση Ιακωβίδη ν. Ιακωβίδου (2000): Σε αυτή την υπόθεση, το Δικαστήριο έδωσε την επιμέλεια στον πατέρα, παρά την επιθυμία της μητέρας να μεταφέρει το παιδί στις ΗΠΑ, εστιάζοντας στο γεγονός ότι ο πατέρας προσέφερε καλύτερες συνθήκες για την ψυχολογική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού.

Τρόποι Διεκδίκησης της Επιμέλειας από τον Πατέρα

1. Συμφωνία των γονέων: Όταν και οι δύο γονείς συμφωνούν ότι ο πατέρας είναι πιο κατάλληλος να αναλάβει την επιμέλεια.
2. Αποδεδειγμένη ανικανότητα της μητέρας: Αν η μητέρα δεν μπορεί να προσφέρει κατάλληλη φροντίδα για το παιδί λόγω ψυχικών ή σωματικών προβλημάτων.
3. Πιο σταθερό περιβάλλον: Αν ο πατέρας μπορεί να αποδείξει ότι το περιβάλλον που προσφέρει είναι πιο ασφαλές και υποστηρικτικό.
4. Ψυχολογική σύνδεση: Το Δικαστήριο μπορεί να λαμβάνει υπόψη την ψυχολογική σχέση του παιδιού με τον πατέρα, ειδικά αν το παιδί είναι ώριμο και μπορεί να εκφράσει τη γνώμη του.

Προβλήματα και Διαφωνίες στην Άσκηση της Γονικής Μέριμνας

Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ των γονέων, το Δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει την ανάθεση της γονικής μέριμνας σε έναν από τους γονείς. Αν ένας από τους γονείς παραμελεί ή κακομεταχειρίζεται το παιδί, το Δικαστήριο μπορεί να αφαιρέσει την επιμέλεια από αυτόν τον γονέα και να την αναθέσει στον άλλο.

• Υπόθεση Δαμιανού ν. Δαμιανού (1989): Το Δικαστήριο αποφάσισε ότι η ανεξάρτητη γνώμη του Γραφείου Ευημερίας είναι κρίσιμη για τη διασφάλιση του συμφέροντος του παιδιού. Σε αυτή την υπόθεση, το Δικαστήριο βασίστηκε σε έκθεση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας για να αφαιρέσει την επιμέλεια από τη μητέρα.

Το Συμφέρον του Παιδιού ως Καθοριστικός Παράγοντας

Το συμφέρον του παιδιού δεν είναι συγκεκριμένο και περιλαμβάνει την ψυχική, πνευματική, ηθική και υλική του ευημερία. Το Δικαστήριο πρέπει να διασφαλίζει την ισορροπημένη ψυχοσωματική ανάπτυξη του παιδιού, λαμβάνοντας υπόψη ειδικές περιστάσεις κάθε υπόθεσης.

Ρόλος των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας

Το Δικαστήριο συνήθως ζητά τη γνώμη του Γραφείου Ευημερίας, που συντάσσει σχετική έκθεση για την καταλληλότητα των γονέων να αναλάβουν την επιμέλεια. Αυτή η ανεξάρτητη πηγή πληροφοριών είναι σημαντική για τις δικαστικές αποφάσεις, και το Δικαστήριο δεν μπορεί να αποφασίσει χωρίς αυτήν την έκθεση.

Συμπεράσματα

Η οικογενειακή δικαιοσύνη στην Κύπρο προχωρά σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στην εξασφάλιση των συμφερόντων των παιδιών και στη διασφάλιση της ισότητας μεταξύ των γονέων. Οι πρόσφατες τροποποιήσεις στον Ν. 2(Ι)/2023 διευκολύνουν τη διαδικασία γονικής μέριμνας, παρέχοντας περισσότερες ευκαιρίες στους πατέρες να διεκδικήσουν την επιμέλεια του παιδιού. Οι πατέρες, εφόσον μπορούν να τεκμηριώσουν ότι η ανατροφή τους εξυπηρετεί το συμφέρον του ανηλίκου, έχουν περισσότερες πιθανότητες να επιτύχουν την επιμέλεια.