en-Μπορεί ο κοινός τραπεζικός λογαριασμός να φέρνει την… ευτυχία σε ένα γάμο;

Συνήθως μετά τον γάμο, οι νεόνυμφοι αρχίζουν να παίρνουν σημαντικές αποφάσεις που επηρεάζουν την πορεία του γάμου τους για παράδειγμα το που θα ζήσουν, αν θα κάνουν παιδιά, πώς θα μοιράσουν τις δουλειές του σπιτιού.

Μεταξύ των πιο σημαντικών συζητήσεων που μπορούν να κάνουν οι νεόνυμφοι είναι το αν και πώς θα συγχωνεύσουν τα οικονομικά τους. Μπορεί να είναι μια δύσκολη συζήτηση, καθώς οι έρευνες δείχνουν ότι τα χρήματα είναι η κύρια αιτία διαφωνιών μεταξύ των συντρόφων.

Η νέα έρευνα του καθηγητή της Σχολής Kellogg, Eli Finkel, δείχνει τον τρόπο με τον οποίο τα νέα ζευγάρια μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της σχέσης τους κατά τη διάρκεια των κρίσιμων πρώτων ετών του γάμου και αυτός δεν είναι άλλος από το να έχουν κοινό τραπεζικό λογαριασμό και όχι δύο ξεχωριστούς.

Οι κοινοί τραπεζικοί λογαριασμοί στις δυτικές κοινωνίες είναι ήδη αρκετά διαδεδομένοι, μιας και η πλειοψηφία των ζευγαριών, 52-65%, ήδη έχουν. Το 10-15% αναφέρει ότι διατηρεί εντελώς ξεχωριστούς λογαριασμούς, ενώ οι υπόλοιποι χρησιμοποιούν συνδυασμό κοινών και ξεχωριστών λογαριασμών.

Η μελέτη, της οποίας ηγήθηκε η Jenny Olson του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα και η οποία θα δημοσιευθεί στο Journal of Consumer Research, δείχνει πώς ο τρόπος με τον οποίο τα ζευγάρια διαμορφώνουν τον τραπεζικό τους λογαριασμό επηρεάζει την ποιότητα της σχέσης τους με την πάροδο του χρόνου.

Οι ερευνητές Ο Finkel, ο Scott Rick του Πανεπιστημίου του Michigan και η Deborah Small του Πανεπιστημίου Yale που συνεργάστηκαν επίσης στην έρευνα, διαπίστωσαν ότι ένας κοινός τραπεζικός λογαριασμός μπορεί να βοηθήσει τα ζευγάρια να ευθυγραμμίσουν τους οικονομικούς τους στόχους και να τηρήσουν τους κοινούς κανόνες, αντί να συμπεριφέρονται με έναν πιο ανεξάρτητο τρόπο. Αν τα χρήματα είναι κοινά, τότε οι σύντροφοι δεν χρειάζεται να κρατούν λογαριασμό.

"Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η δομή των τραπεζικών λογαριασμών επηρεάζει τους γάμους ήταν ένα από τα σημαντικότερα υπομελετημένα θέματα", λέει ο Finkel. "Τα χρόνια των νεόνυμφων θεωρούνται το "χωνευτήρι των συζύγων". Αυτό σημαίνει ότι η δυναμική που αναπτύσσουν τα ζευγάρια αυτά τα χρόνια προβλέπει πώς θα εξελιχθεί η σχέση τους στη συνέχεια. Θέλαμε να πάρουμε αυτή την κρίσιμη περίοδο και να δούμε αν θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τη δομή του τραπεζικού λογαριασμού για να αλλάξουμε το πόσο ικανοποιημένα είναι τα ζευγάρια από τις σχέσεις τους. Και διαπιστώσαμε ότι μπορούσαμε".

Τα πρώτα χρόνια ενός γάμου!

Τα πρώτα χρόνια ενός γάμου είναι το κλειδί για την επιτυχία του. Η έρευνα δείχνει ότι η ποιότητα της σχέσης κορυφώνεται γύρω από την ημέρα του γάμου και στη συνέχεια αρχίζει μια μακρά πτώση που μπορεί να είναι ιδιαίτερα απότομη τα πρώτα χρόνια.

Η ερευνητική ομάδα προσπάθησε να αντιμετωπίσει αυτή την πτώση. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει σχέση μεταξύ του κοινού τραπεζικού λογαριασμού και της υψηλότερης ποιότητας σχέσης. Ίσως τα ζευγάρια με κοινό λογαριασμό να προτρέπουν ο ένας τον άλλον να σκεφτεί πώς η οποιαδήποτε αγορά τους θα επηρεάσει άμεσα τους συντρόφους τους.

Αλλά αυτές οι προηγούμενες μελέτες έδειξαν μόνο συσχέτιση, όχι αιτιώδη συνάφεια. Για να μελετήσει αν οι κοινοί ή οι ξεχωριστοί τραπεζικοί λογαριασμοί μπορούν να επηρεάσουν άμεσα την ποιότητα της σχέσης με την πάροδο του χρόνου, η ερευνητική ομάδα προσέλκυσε 230 ζευγάρια ανδρών-γυναικών που ήταν αρραβωνιασμένα ή πρόσφατα παντρεμένα και τα οποία διατηρούσαν επί του παρόντος ξεχωριστούς τραπεζικούς λογαριασμούς για κάθε σύντροφο.

Στη συνέχεια, ανέθεσαν τυχαία τα ζευγάρια σε μία από τις τρεις συνθήκες διάρθρωσης των τραπεζικών λογαριασμών. Ορισμένα ζευγάρια έλαβαν οδηγίες να συγχωνεύσουν τους λογαριασμούς τους σε έναν κοινό λογαριασμό. Σε άλλα δόθηκαν οδηγίες να διατηρούν τους λογαριασμούς τους χωριστά. Και σε μια τρίτη ομάδα είπαν ότι μπορούσαν να δημιουργήσουν ή να διατηρήσουν όποια δομή λογαριασμού ήθελαν.

Αν όλα τα χρήματα είναι κοινά, τότε οι σύντροφοι δεν χρειάζεται να κρατούν λογαριασμό.

Στη συνέχεια, η ερευνητική ομάδα παρακολούθησε αυτά τα ζευγάρια κατά την διάρκεια της καθημερινότητας τους, ερευνώντας τους συντρόφους χωριστά κάθε τρεις μήνες κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους και στη συνέχεια ξανά στο τέλος των δύο ετών. Για να κατανοήσουν την ποιότητα της σχέσης του ζευγαριού, οι ερευνητές μέτρησαν την ικανοποίηση του ζευγαριού, τον αριθμό των συγκρούσεων (πόσο συχνά φώναζαν στον σύντροφό τους, αλλά και το πόσο καλά αλληλοεπιδρούσε το ζευγάρι. Για να κατανοήσουν καλύτερα την οικονομική αρμονία του ζευγαριού, η ερευνητική ομάδα έβαλε κάθε σύντροφο να δηλώσει πόσο συμφωνούσε με δηλώσεις όπως "Ο σύντροφός μου είναι ικανοποιημένος από τη στάση μου απέναντι στα χρήματα". Στη συνέχεια, η ομάδα ανέλυσε τις συνδυασμένες απαντήσεις των ζευγαριών για να προσδιορίσει την ποιότητα της σχέσης τους και την οικονομική τους αρμονία με την πάροδο του χρόνου.

Τι έδειξε η έρευνα;

Στην αρχή του πειράματος, τα ζευγάρια και στις τρεις ομάδες είχαν παρόμοια επίπεδα ποιότητας σχέσης.

Όταν όμως η ερευνητική ομάδα ανέλυσε τις απαντήσεις των ζευγαριών σε διάστημα δύο ετών, διαπίστωσε έντονες διαφορές ανάλογα με τον τρόπο που δομούσαν τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Τα ζευγάρια που τους ανατέθηκε να διατηρούν εντελώς χωριστά και εκείνα που αφέθηκαν στην τύχη τους παρουσίασαν σημαντική μείωση της ποιότητας της σχέσης τους με την πάροδο του χρόνου. (Από τα ζευγάρια της ομάδας χωρίς παρέμβαση, το 72% διατηρούσε χωριστούς λογαριασμούς καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου).

Αλλά τα ζευγάρια που είχαν συγχωνεύσει όλα τα χρήματά τους σε κοινό λογαριασμό δεν παρουσίασαν τις ίδιες μειώσεις. Διατήρησαν την ποιότητα της σχέσης τους και έδειξαν επίσης μεγαλύτερη οικονομική αρμονία από τα άλλα ζευγάρια.

"Το αποτέλεσμα ήταν μεγαλύτερο από ό,τι περίμενα", λέει ο Finkel. "Οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι η ικανοποίηση μειώνεται μετά την ημέρα του γάμου. Ήμασταν ευτυχείς που μπορέσαμε να πάρουμε ένα δείγμα νεόνυμφων και να δείξουμε ότι η ποιότητα του γάμου τους όχι μόνο δεν μειώθηκε, αλλά ίσως και να αυξήθηκε ελαφρώς. Και δεν τους εκπαιδεύσαμε στο πώς να συνδεθούν καλύτερα ή να έχουν καλύτερες επικοινωνιακές δεξιότητες. Η ίδια η δομή του λογαριασμού ήταν επαρκής για να κρατήσει τους ανθρώπους πιο ευτυχισμένους καθ' όλη τη διάρκεια της νεόνυμφης περιόδου".

Οι… βετεράνοι του έγγαμου βίου

Για να κατανοήσουν καλύτερα γιατί οι κοινοί λογαριασμοί ήταν τόσο χρήσιμοι για τη διατήρηση της ποιότητας της σχέσης, η ερευνητική ομάδα διεξήγαγε μια άλλη μελέτη στην οποία συμμετείχαν 507 παντρεμένα άτομα που ήταν παντρεμένα κατά μέσο όρο 15 χρόνια. Οι συμμετέχοντες απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικά με τις τραπεζικές τους συναλλαγές (αν είχαν κοινούς λογαριασμούς), την οικονομική αρμονία με τον σύζυγό τους (όπως το αν "Είστε ευχαριστημένοι με το ποσό των χρημάτων που εσείς και ο σύντροφός σας, ξοδεύετε μαζί συνήθως;") και αν οι σύζυγοι θα έπρεπε να παρακολουθούν τις δαπάνες και τα έσοδα προκειμένου να διατηρούν την ισορροπία τους.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα που είχαν συγχωνεύσει τους τραπεζικούς λογαριασμούς με τον/την σύντροφό τους βίωσαν μια βαθύτερη αίσθηση ευθυγράμμισης των οικονομικών στόχων και ισχυρότερη προσκόλληση στους κοινούς κανόνες. Προηγούμενη έρευνα του Finkel δείχνει ότι τα ζευγάρια που υιοθετούν ισχυρότερους κοινούς κανόνες τείνουν να είναι πιο ευτυχισμένα στους γάμους τους.

Οι κοινοί λογαριασμοί δεν είναι για όλους

Ενώ τα στοιχεία έδειξαν ότι η ενθάρρυνση των συμμετεχόντων να αποκτήσουν κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς μπορεί να βελτιώσει τη συζυγική ικανοποίηση, παραμένουν αρκετά ερωτήματα.

Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι η μερική συγχώνευση λογαριασμών (δημιουργία ενός κοινού λογαριασμού, διατηρώντας παράλληλα και τους προσωπικούς τους) δεν σχετίζεται με τα ίδια οφέλη με την πλήρη συγχώνευση. Ωστόσο, ο Finkel διστάζει να βγάλει σημαντικά συμπεράσματα από αυτό το εύρημα και αντιθέτως προτείνει την ανάγκη για μελλοντική έρευνα που θα εμβαθύνει περισσότερο.

Και ενώ οι κοινοί λογαριασμοί ωφέλησαν τους συμμετέχοντες στη μελέτη κατά μέσο όρο, τα οφέλη αυτά μπορεί να μην αποδίδονται σε όλους. Ένας κοινός λογαριασμός απαιτεί από τους συζύγους να εγκαταλείψουν ένα κομμάτι της ανεξαρτησίας τους. Όσοι βρίσκονται σε επιβαρυμένες συνθήκες μπορεί να νιώσουν ότι τα οικονομικά τους ελέγχονται ή να βρεθούν σε κίνδυνο για καταχρηστική συμπεριφορά.

KELLOGGINSIGHT, KELLOGG SCHOOL OF MANAGEMENT AT NORTHWESTERN UNIVERSITY

BASED ON THE RESEARCH OF: Jenny G. Olson, Scott I. Rick,  Deborah A. Small, Eli J. Finkel (2023)